اثر تاریخ نشاکاری بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه چهار رقم کلزا (brassica napus l.) به عنوان کشت دوم در منطقه رشت

به منظور بررسی اثر تاریخ نشاکاری بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه ارقام کلزا این پژوهش به مدت سه سال زراعی 86-1383 در اراضی شالیزاری مؤسسه تحقیقات برنج کشور در رشت به مرحله اجرا درآمد. آزمایش به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل پنج تاریخ نشاکاری: اول آبان (میانگین دمای محیط 3/17 درجه سانتی گراد)، 15 آبان (میانگین دمای محیط 8/16 درجه سانتی گراد)، اول آذر (میانگین دمای محیط 15 درجه سانتی گراد)، 15 آذر (میانگین دمای محیط 1/10 درجه سانتی گراد) و 30 آذر (میانگین دمای محیط 3/8 درجه سانتی گراد) به عنوان کرت های اصلی و ارقام هایولا 308، هایولا 401، آرجی اس 003 و ساری گل به عنوان کرت های فرعی منظور شدند. نشاکاری کلزا به صورت دستی در مرحله 5 تا 6 برگی انجام گرفت. فواصل بین ردیف و روی ردیف به ترتیب، 25 و 8 سانتی متر در نظر گرفته شد. تجزیه واریانس مرکب داده ها نشان داد که اثر سال، تاریخ های نشاکاری و ارقام کلزا بر صفات مورد بررسی معنی داری بود. تاریخ نشاکاری دوم با میانگین 2740 کیلوگرم در هکتار و هایولا 401 با میانگین 2852 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد دانه را دارا بودند. هیبرید هایولا 401 در تاریخ نشاکاری دوم با میانگین 3247 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد دانه را به خود اختصاص داد. هایولا 308 در تاریخ نشاکاری پنجم با میانگین 151 روز نسبت به سایر ارقام زودرس تر بود. رقم هایولا 401 بالاترین شاخص برداشت روغن (25/15 درصد) را نیز به خود اختصاص داد. نتایج این تحقیق نشان داد که این چهار رقم کلزا را می توان در روش کشت نشایی با موفقیت در تاریخ های اول آبان تا اول آذر (به ترتیب با میانگین دمای محیط 15 تا حدود 17 درجه سانتی گراد) کشت نمود و کشت در اواسط آبان (میانگین دمای محیط 8/16 درجه سانتی گراد) حداکثر عملکرد را داشت.